Onder de werktitel ‘Natje, Droogje, Zoutje’ verzorgen wij regelmatig lezingen voor waterbeheerders. Daarin geven wij dan een update geven van recente ontwikkelingen op het gebied van aansprakelijkheid voor waterbeheer. Een aantal van de onderwerpen uit deze lezingen bespraken wij in onze meest recente nieuwsbrief Special Overheid en willen wij graag ook door middel van deze blogserie onder uw aandacht brengen. In deel 6 van de serie een korte update over strafvervolging bij het vangen van een bever:
Voor waterbeheerders is het van groot belang om muskusratten te kunnen weren uit watersystemen. Met klemmen en kooien gaan zij deze ongewenste bezoekers te lijf. Maar wat nu als er per ongeluk geen muskusrat, maar een wettelijk streng beschermde bever met een klem wordt gevangen?
In een zaak waarin het Hof Arnhem-Leeuwarden op 29 maart jl. uitspraak deed, kwam niet alleen de bever maar ook het betrokken waterschap zelf klem te zitten. Het Openbaar Ministerie vervolgde het Waterschap Hunze en Aa’s strafrechtelijk vanwege overtreding van art. 3.5 lid 1 van de Wet Natuurbescherming en eiste een voorwaardelijke geldboete van € 5.000,- met een proeftijd van twee jaar.
Het Waterschap voerde verweer en stelde zich op het standpunt dat het OM niet-ontvankelijk moest worden verklaard, omdat het Waterschap ter zake van het tenlastegelegde feit strafrechtelijke immuniteit zou genieten.
Het Hof overwoog eerst dat de Hoge Raad in het arrest "Pikmeer II" (6 januari 1998) heeft bepaald dat strafrechtelijke immuniteit van de overheid (zoals bedoeld in hoofdstuk 7 van de Grondwet) alleen kan worden aangenomen als de verweten gedraging uitsluitend door bestuursfunctionarissen kan worden verricht bij de uitvoering van een opgedragen bestuurstaak.
Het was vervolgens aan het Hof om vast te stellen in hoeverre het vangen van muskusratten een exclusieve bestuurstaak is. Met andere woorden; of het is uitgesloten dat derden muskusratten mogen vangen. Het Hof beantwoordde die vraag bevestigend, gelet op artikel 1 en 3.2a van de Waterwet en de parlementaire geschiedenis:
“Het plaatsen van de onbeschermde klemmen om muskusratten te vangen heeft te gelden als een gedraging die is verricht in het kader van de uitvoering van een aan het Waterschap opgedragen taak, namelijk het voorkomen van schade aan waterstaatswerken door bestrijding van de muskus- en de beverrat.”
Het vangen van muskusratten kan volgens het Hof uitsluitend door waterschappen worden gedaan, wat maakt dat het een exclusieve bestuurstaak is. Het Waterschap geniet daarom strafrechtelijke immuniteit zodat het OM in deze zaak niet-ontvankelijk was in de vervolging.
Zie verder de delen 1 t/m 5 en 7 van onze blogserie, voor een update over: watersysteemtoets en riooloverstorten, stelplicht en bewijslast, ophogen van gronden, opstalaansprakelijkheid, droogte en schade ten gevolge van verzilting.