In 2021 zijn nog nooit zo weinig bedrijven failliet gegaan. Er is thans een kantelpunt te zien wat betreft het aantal faillissementen nu de coronasteunmaatregelen zijn stopgezet. Van de 488 faillissementen in het eerste kwartaal van 2022 maakte bijna 44 procent van de ondernemingen in de tweede helft van 2021 gebruik van de coronasteun. Dit meldt het CBS op basis van nadere analyses.
De Kamer van Koophandel verwacht meer faillissementen en bedrijven die er een punt achter zetten in de loop van 2022. Bij het faillissement van een onderneming gelden specifieke regels over de bestuurdersaansprakelijkheid. Een bestuurder kan verantwoordelijk worden gehouden voor het tekort in de faillissementsboedel op grond van artikel 2:248/139 Burgerlijk Wetboek indien de onbehoorlijke taakvervulling van het bestuur een belangrijke oorzaak van het faillissement is. In dit kader zullen wij de komende weken een reeks van vijf actualiteiten op dit gebied bespreken.
Geen kennelijk onbehoorlijk bestuur bij aanvaardbare verklaring voor verzuim
Het bestuur van een rechtspersoon is op grond van artikel 2:10 BW verplicht een deugdelijke administratie te voeren en op grond van artikel 2:394 BW verplicht tot publicatie van de jaarrekening. Indien het bestuur niet voldoet aan deze verplichtingen, heeft het bestuur zijn taak onbehoorlijk vervuld en wordt op grond van artikel 2:248 lid 2 BW vermoed dat de onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak van het faillissement is geweest.
De onbehoorlijke taakvervulling hoeft niet de belangrijkste oorzaak van het faillissement te zijn. Het is voldoende dat die een belangrijke oorzaak is geweest. Dit vermoeden geldt niet als het om een onbelangrijk verzuim gaat.
Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft 22 februari jl. nogmaals duidelijk gemaakt wanneer sprake is van een onbelangrijk verzuim. In deze uitspraak ging het om een vennootschap die in 2011 op eigen aangifte failliet is verklaard. Over alle boekjaren zijn jaarrekeningen gedeponeerd. De jaarrekening over 2009 is vastgesteld op 28 februari 2011 en gedeponeerd op 4 april 2011. De curator stelde dat het bestuur zijn taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en dat dit een belangrijke oorzaak van het faillissement van de vennootschap was. De curator acht het bestuur aansprakelijk voor het tekort in het faillissement op grond van artikel 2:248 BW. De rechtbank wijst de vorderingen van de curator grotendeels toe.
In hoger beroep voeren de bestuurders van de vennootschap aan dat sprake is van een onbelangrijk verzuim. Het niet-tijdig deponeren houdt volgens de bestuurders in dit geval geen verband met een onbehoorlijk bestuur omdat daar een aanvaardbare verklaring voor bestaat. De jaarrekening over de andere jaren waren immers steeds tijdig gedeponeerd en de administratie zou actueel en op orde zijn geweest. De jaarrekening is later gedeponeerd vanwege enige vraagposten die nog aangepast moesten worden.
In zijn oordeel verwijst het hof naar het arrest van de Hoge Raad van 1 november 2013. De Hoge Raad heeft in dit arrest geoordeeld dat sprake is van een onbelangrijk verzuim indien een aanvaardbare verklaring bestaat voor het verzuim. Dit hangt af van de omstandigheden van het geval, waarbij hogere eisen moeten worden gesteld naarmate de termijnoverschrijding langer is. In dit geval was de overschrijding ruim twee maanden. Volgens het hof is deze overschrijding niet relatief kort en hebben de bestuurders geen redenen genoemd die een aanvaardbare verklaring vormen voor het overschrijden van de termijn. Het hof kon niet opmaken waarom de jaarrekening niet tijdig is of kon worden vastgesteld en gedeponeerd. Het hof bekrachtigt het vonnis van de rechtbank. Kortom, het tijdig deponeren van de jaarrekening is en blijft een belangrijk punt van aandacht!
Mocht u vragen hebben over bestuurdersaansprakelijkheid in het ondernemingsrecht, dan kunt u contact opnemen met ons team ondernemingsrecht en huur en wisselen wij hierover graag verder met u van gedachten.
